Seçimden sonra ekonomi yönetiminin attığı adımlar rasyonalite yolunda olumlu beklenti oluşturdu. Piyasaları ümitli hava estiren süreçte yapısal adımlar umulurken enflasyon en sıkıntılı başlık olarak öne çıktı. Fiyat artışları maaş zamlarını eritirken dar gelirli kesim bütçesini borçla denkleştirmeye çalışıyor. Vahim tablo ise verilere yansıyor. Haziranda kredi kartı, tüketici kredisi ve kredili mevduat hesabı borçları 1 trilyon 658 milyar oldu.
‘GÜNLÜK ÇARELERLE ÇOCUKLARIN GELECEĞİNE İPOTEK KONUYOR’
Son altı ayda kredi kartı borcu yüzde 75, KMH borcu ise yüzde 75 arttı. CHP’li Tahsin Becan’ın ‘Bebeklerin Borç Haritası’ raporuna göre, 2022’de her bebek 1 milyon lira borçla doğdu. Ekonomi politikalarının etkisine dikkat çeken Becan, harcamalara dönük kısıtlama kararlarının çözüm olmadığına vurgu yaptı. “Mali disiplin tek taraflı olmaz. Milletin sırtındaki yük gelecek nesillere aktarılıyor. Çocuklarımızın geleceği ipotek altına alınıyor” dedi.
Seçimden sonra kısmi olarak değişen ekonomi yönetiminin attığı adımlar rasyonel politikalara dönüş için olumlu hava yaratsa da hayat pahalılığı gerilemedi. Artan enflasyon karşısında maaşlar cebe girmeden buharlaşırken, vatandaş geçimini borçla sağlamaya çalışıyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verilerine göre 2022 yıl sonunda 1 trilyon 127 milyar 279 milyon lira olan toplam bireysel kredi kartı, kredili mevduat hesabı ve tüketici kredisi borcunun Haziran 2023’te 1 trilyon 658 milyar 359 milyon liraya yükseldi. Vatandaş borçla geçinmeye çalışırken, olumsuz tablo yeni doğan bebeklere bile yansıyor. CHP Yalova Milletvekili Tahsin Becan, ‘Türkiye’de Bebeklerin Borç Haritası’ başlıklı bir rapor hazırladı. Becan, 2022’de her bebeğin 1 milyon lira borçla doğduğunu, Haziran 2023’te ise bu borcun 1.6 milyon liraya yükseldiğine dikkat çekti.
BDDK verilerine atıf yapan Becan “BDDK verilerine göre Türkiye’de 2022 yıl sonu itibariyle doğan bebek başına düşen kredi kartı, kredili mevduat hesabı ve tüketici kredisi borcunun en yüksek olduğu ilk 10 ilde dünyaya gelen toplam 304 bin 543 bebeğin ortalama borcu 1,7 milyon lira iken 2023 yılı Haziran sonunda bu illerde doğan 329 bin 915 bebeğin borcu 2,4 milyon liraya yükseldi’’ dedi.
Yanlış ekonomi politikaları yüzünden Türkiye’nin sürdürülebilir olmayan bir borç sarmalına sürüklendiğini söyleyen Becan ‘’Alım gücü düşen yurttaş, enflasyon canavarı karşısında kredi ve kredi kartı ürünlerine yüklendikçe bütçelerdeki kara delik büyüdü. 2022 yılında her bir bebek 1 milyon lira kredi, kredi kartı ve kredili mevduat hesabı borcuyla dünyaya geldi. Borçları bir yaşına gelmeden haziran sonunda 1,6 milyon liraya çıktı. Ömür boyu kendilerine ait olmayan bir borcu ödemeye mahkumlar. Türkiye’nin geleceği çalındı” ifadelerini kullandı.
‘YILIN İLK 6 AYINDA KREDİ KARTI BORCU YÜZDE 75 ARTTI’
“Faiz sebep, enflasyon sonuç” söyleminin iktidar tarafından halkın bütçesini sarstığını ve bireysel borçlanmada yüzyılın rekorunu kırdığını ifade eden CHP’li Tahsin Becan, vatandaşların sağlık, giyim, ulaşım, gıda gibi temel ihtiyaçlarını tüketici kredisi, kredili mevduat hesabı ve kredi kartlarından karşılamak zorunda kaldığını söyledi. Becan, vatandaşların 2023 yılının ilk altı ayında toplam kredi kartı borcunun yüzde 75, kredili mevduat hesabı borçlarının yüzde 78, tüketici kredisi borçlarının ise yüzde 23 arttığının altını çizdi.
‘MERHABA HEDİYESİ YERİNE BORÇ REVA GÖRÜLDÜ’
İktidarın 2022 yılında dünyaya gelen her bebeği borçlandırdığını ifade eden Becan, “İktidar her yeni doğan çocuğumuza ‘merhaba’ hediyesi olarak 1 tam altın takacağına, o dönem tanesi 7 bin 220 liradan 61 tam altın değerinde kredi kartı borcunu reva görmüştü. 437 bin liralık devasa bir borca tekabül eden bu tutar çocuklarımızın geleceğini ipotek altın alan bir utanç vesikasıdır” ifadelerini kullandı.
Zamlar ve vergilerle vatandaşların ekonomik sorunlarının arttığını ifade eden CHP’li Becan, “Mali disiplin tek taraflı olmaz. İktidar, ‘Sıkı para politikası, fiyat istikrarı, enflasyon ile mücadele’ diyerek maaşı eriyen vatandaşın sırtındaki yükü yeni doğan bebeklere aktararak sorun çözmeye çalışıyor. 2023’ün ilk 6 ayında sadece kredi kartı borçları 330 bin lira artan bebekler kendilerine ait olmayan bu borç batağında büyüyebilmek için yaşam mücadelesi verecekler” dedi.
